[KixxPedia] Mọi điều về độ nhớt của dầu động cơ

Tại sao độ nhớt của dầu động cơ lại quan trọng?

Điều quan trọng nhất cần lưu ý khi chọn dầu động cơ chính là “độ nhớt”. Độ nhớt của dầu động cơ sẽ ảnh hưởng tới các yếu tố của xe như cảm giác thoải mái khi lái xe, hiệu suất nhiên liệu, độ sạch của động cơ.

Nếu sử dụng dầu động cơ có độ nhớt phù hợp với thói quen lái xe, môi trường bên ngoài và thời tiết thì có thể giảm được chi phí nhiên liệu, kéo dài được tuổi thọ của xe. Vì thế nên lựa chọn đúng dầu động cơ là một điều rất quan trọng. Dưới đây sẽ là một số cách lựa chọn dầu động cơ hữu ích.

Độ nhớt của dầu động cơ được phân loại như thế nào?

Để hiểu được những ký hiệu khó hiểu được ghi trên nhãn của dầu động cơ, trước hết chúng ta cùng tìm hiểu về các cấp độ của dầu động cơ. Hiệp hội kỹ sư ô tô Mỹ (SAE: Society of Automotive Engineers) trước đây được gọi là SAE International đã quy định cấp độ phân loại dầu động cơ.

Phân loại độ nhớt SAE được ghi trên nhãn hộp dầu động cơ là SAE 5W-30, SAE 0W-40 cung cấp chỉ số tác động của sản phẩm trong động cơ. Nếu con số đứng trước ký tự W (chữ cái đầu tiên của từ Winter, có nghĩa là “mùa đông”) càng gần 0 thì độ nhớt càng thấp nên phù hợp với môi trường nhiệt độ thấp.

Con số đứng sau ký tự W chỉ độ nhớt của dầu trong môi trường nhiệt độ cao. Con số này càng lớn thì độ nhớt sẽ càng cao, điều này có nghĩa là khả năng bảo vệ động cơ sẽ càng tốt.

Độ nhớt và chỉ số độ nhớt khác gì nhau?

Độ nhớt đề cập đến lực ma sát bên trong chống lại dòng chảy của chất lỏng. Nói cách khác, độ nhớt là độ đặc của chất lỏng. Chỉ số độ nhớt là thước đo mức độ thay đổi của độ nhớt theo nhiệt độ. Thông thường nếu nhiệt độ tăng lên thì độ nhớt sẽ giảm xuống.

Ngược lại nếu nhiệt độ hạ xuống thì độ nhớt sẽ tăng lên. Trong trường hợp biên độ thay đổi này nhỏ thì chỉ số độ nhớt sẽ cao. Chỉ số độ nhớt càng cao thì khả năng khởi động động cơ trong môi trường nhiệt độ thấp sẽ càng tốt, đồng thời ở môi trường nhiệt độ cao, màng dầu cũng được duy trì tốt nên chỉ số độ nhớt được coi là một trong những tiêu chí xác định chất lượng của dầu động cơ.

Dầu đơn cấp và dầu đa cấp khác gì nhau?

Các sản phẩm chỉ được ký hiệu bằng một cấp số như SAE 10W, SAE 30, SAE 40 được gọi là dầu đơn cấp. Thông thường các sản phẩm được ký hiệu bằng hai cấp số như SAE 5W-30, SAE 15W-40 được gọi là dầu đa cấp.

Dầu đa cấp là dầu động cơ có độ nhớt có thể thích ứng được với cả môi trường nhiệt độ thấp và môi trường nhiệt độ cao. Theo đó xe vận hành ở các quốc gia có mùa có sự thay đổi nhiệt độ rõ rệt thì sẽ phù hợp với dầu động cơ đa cấp.

Ví dụ như đối với dầu động cơ 10W-30. Trong bảng phân loại độ nhớt của dầu động cơ đa cấp SAE 10W-30, có thể thấy các thông số kỹ thuật của sản phẩm này là: độ nhớt của dầu ở nhiệt độ -25℃ là dưới 7.000ｍPa·s, nhiệt độ pumping bề mặt ranh giới là -30℃, cấp độ nhớt từ 9,3 đến 12,5㎟·s ở nhiệt độ 100℃, độ nhớt ở nhiệt độ cao và tốc độ cắt cao (HTHS) là dưới 2,9mPa.s ở nhiệt độ 150℃.

Điều này có nghĩa là trong môi trường nhiệt độ thấp, dầu động cơ đa cấp này tương đối loãng, tốt cho việc khởi động xe khi thời tiết lạnh, và không quá loãng trong môi trường nhiệt độ cao, có thể duy trì màng dầu phù hợp để bôi trơn.

Do có biên độ thay đổi độ nhớt theo nhiệt độ nhỏ nên đây là loại dầu động cơ phù hợp cho các loại xe vận hành ở những nơi có sự chênh lệch nhiệt độ lớn.

Nên sử dụng loại dầu động cơ có độ nhớt như thế nào?

Việc chọn loại dầu động cơ có độ nhớt phù hợp cho xe phụ thuộc vào các yếu tố như môi trường, tình trạng động cơ, thói quen lái xe v.v.. Bạn nên tham khảo sách hướng dẫn sử dụng hoặc nhờ thợ sửa xe tư vấn.

5W-30, 5W-40, 10W-30 và 10W-40 là các loại dầu động cơ thông dụng nhất, nhưng nếu bạn sống trong môi trường khí hậu có mùa đông khắc nghiệt hoặc nhiệt độ dưới 0℃ thì nên dùng loại dầu động cơ có độ nhớt thấp như 0W-30 và 0W-40.

Sự khác biệt giữa độ nhớt ở nhiệt độ thấp và độ nhớt ở nhiệt độ cao càng lớn thì phạm vi nhiệt độ mà dầu động cơ có thể thích ứng càng rộng. Tuy nhiên xin hãy lưu ý rằng nếu giá trị độ nhớt ở nhiệt độ cao lớn hơn mức cần thiết sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực tới hiệu quả của xe, sự thoải mái khi lái xe và độ sạch của động cơ.

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn sử dụng loại dầu động cơ có độ nhớt khác với khuyến cáo trong sách hướng dẫn?

Động cơ của mỗi một dòng xe đều khác nhau về tốc độ, nhiệt độ và khả năng chịu tải nên mỗi loại động cơ yêu cầu một loại dầu động cơ có độ nhớt khác nhau.

Nếu sử dụng dầu động cơ có độ nhớt cao hơn mức độ khuyến cáo trong sách hướng dẫn có thể gây tổn thất công suất do hoạt động quá mức. Ngược lại, nếu sử dụng dầu động cơ có độ nhớt thấp hơn mức độ khuyến cáo thì màng dầu có thể không được hình thành, khiến động cơ bị mài mòn hoặc trầy xước dẫn đến hỏng hóc.

Các bạn có thể tìm kiếm nhiều thông tin liên quan tới việc bảo dưỡng chăm sóc xe tại chuyên đề thời sự Kixx Tips & Info.